Hoefsmid ‘proof’
Wegtrekken, leunen, uitslaan: waarom goed gedrag bij de hoefsmid geen luxe is
Iedereen die regelmatig met paarden werkt, kent het moment. Je pakt een achterbeen vast om de hoef te bekappen, en ineens trekt het paard zich los, of erger nog: het leunt zwaar op je rug, of slaat zelfs uit. Eén seconde onoplettendheid kan genoeg zijn voor een kneuzing, een trap, of zelfs een breuk. Het overkomt bijna elke hoefsmid/bekapper – en vaker dan je denkt.
Geen kwestie van “zo is ‘ie nou eenmaal”
Te vaak wordt problematisch gedrag van het paard bij de hoefsmid/bekapper weggewoven: “Hij houdt nou eenmaal niet van gepruts aan zijn achterbenen.” Of: “Ze doet dat altijd bij nieuwe mensen.” Maar dit soort reacties negeren de realiteit dat deze situaties gevaarlijk zijn – en meestal vermijdbaar. Een paard dat niet goed stil kan staan of zich agressief gedraagt tijdens de hoefverzorging is niet alleen een risico voor de hoefsmid/bekapper, maar ook voor zichzelf.
De risico’s: harde cijfers, harde klappen
Uit internationale onderzoeken blijkt dat het beroep van hoefsmid tot de gevaarlijkste in de dierenbranche behoort.
76% van de hoefsmeden heeft een verwonding opgelopen die ziekenhuisbezoek vereiste.
42% van die verwondingen betrof botbreuken, en 56% kwam voort uit een trap met een achterbeen.
Bijna 40% van de smeden houdt er blijvende lichamelijke klachten aan over.
En dat is niet verwonderlijk. Bekappen gebeurt vaak in een kwetsbare houding: gebukt, met weinig zicht op de rest van het paard, terwijl je met scherpe of hete gereedschappen werkt. Een onverwachte beweging kan vervelende, en soms carriere-beeindigende gevolgen hebben.
Wat betekent het om ‘hoefsmid-proof’ te zijn?
Een paard dat ‘hoefsmid-proof’ is, laat zich veilig en ontspannen bekappen. Dat betekent:
Het paard staat rustig en vierkant, zonder onrustig te wiebelen of te schrapen.
Het geeft elk been gemakkelijk en houdt het ontspannen vast, zonder trekken of duwen.
Het reageert kalm op aanrakingen en geluiden van de gereedschappen.
Het laat zich begeleiden door de eigenaar zonder spanning of verzet.
Met andere woorden: een hoefsmid-proof paard is getraind, pijnvrij, en gewend aan het soort handelingen dat bij hoefverzorging hoort.
Wat kun jij als eigenaar doen?
Goed gedrag bij de hoefsmid/bekapper begint bij jou als eigenaar. Je kunt veel doen om je paard hierop voor te bereiden:
Train het stilstaan. Zet je paard dagelijks even vast en oefen met stil staan zonder constant te bewegen. Beloon rust.
Oefen het optillen van benen. Begin met korte momenten: 5 seconden optillen en rustig terugzetten. Bouw dit op. Doe dit ook met jonge paarden!
Simuleer het werk van de smid. Raak de hoeven aan met een rasp of hamer (zonder echt werk uit te voeren) om je paard aan het geluid en gevoel te laten wennen.
Zorg voor een veilige werkplek. Een vlakke, droge ondergrond en goede verlichting maken het werk voor iedereen prettiger.
Laat medisch ongemak uitsluiten. Als een paard telkens weigert een been te geven, kan er sprake zijn van pijn – bijvoorbeeld in het SI-gewricht, de rug of de knieën.
Overleg met je hoefsmid. Vraag wat je paard lastig vindt, en hoe je kunt helpen. Veel smeden geven graag tips of oefeningen mee.
Samengevat
Een paard dat zich gevaarlijk gedraagt tijdens de bekapping is geen “lastig paard”, maar een risico dat serieus genomen moet worden. Voor de veiligheid van mij als hoefsmid/bekapper – en jouw paard – is het essentieel om te werken aan goed gedrag tijdens hoefverzorging. Want uiteindelijk is een hoefsmid-proof paard een vaardigheid die getraind kan worden, net als trailerladen of longeren. En het resultaat? Een ontspannen paard, een tevreden hoefsmid/bekapper, en minder kans op letsel. Win-win.